3 godzin temu
Sieć 3G, która przez ponad dekadę stanowiła podstawę mobilnego internetu, niedługo przejdzie do historii. Wszyscy polscy operatorzy komórkowi realizują już plany całkowitego wygaszenia tej technologii, co będzie miało bezpośredni wpływ na miliony użytkowników. Osoby korzystające ze starszych modeli telefonów, które działają wyłącznie w technologii 3G, po jej wyłączeniu będą mogły jedynie wykonywać i odbierać połączenia głosowe oraz wysyłać i odbierać wiadomości SMS. Dostęp do Internetu mobilnego i wszystkich usług z nim związanych zostanie dla tych urządzeń całkowicie odcięty.
Fot. Pixabay / Warszawa w Pigułce
Różne harmonogramy wygaszania 3G u poszczególnych operatorów
Proces wygaszania sieci trzeciej generacji przebiega w odmiennym tempie u każdego z czterech głównych operatorów działających na polskim rynku. Każda z firm przyjęła własną strategię czasową dotyczącą całkowitego wyłączenia tej technologii, co oznacza, iż użytkownicy różnych sieci będą doświadczać zmian w różnych terminach.
T-Mobile już zakończył proces wygaszania 3G, stając się pierwszym dużym operatorem w Polsce, który całkowicie przeszedł na nowsze technologie. Jak informuje sam operator: „Z myślą o Was i Waszych potrzebach kontynuujemy zmiany pozwalające nam oferować Wam najwyższej jakości usługi. Dlatego kontynuując optymalizację naszej sieci i wspierając rozwój 4G/LTE i 5G z końcem kwietnia 2023 wygasiliśmy starą technologię jaką stała się 3G”. Klienci T-Mobile korzystający ze starszych urządzeń już teraz muszą radzić sobie z ograniczeniami wynikającymi z braku dostępu do sieci 3G.
Orange realizuje proces wygaszania 3G znacznie bardziej stopniowo, region po regionie. Firma rozpoczęła ten proces we wrześniu 2023 roku i systematycznie kontynuuje go na kolejnych obszarach kraju. Zgodnie z informacją operatora: „W dniach 2-3 września wyłączyliśmy 3G w regionie bydgoskim, nieco później 16-17 września w regionie toruńskim i włocławskim. Na przełomie września i października w regionie konińskim”. W kolejnych miesiącach proces obejmuje kolejne regiony, w tym okolice Wrocławia, Siedlec, Ostrołęki, Ostrowi Mazowieckiej, Ciechanowa, Brodnicy, a także Suwalszczyznę, okolice Płocka, Kutna, Radomia, Szczecina i Świnoujścia oraz region Świebodzina i Frankfurtu. Orange regularnie aktualizuje harmonogram wyłączeń, dodając nowe lokalizacje.
Sytuacja w sieci Play jest bardziej złożona. Początkowo operator planował rozpocząć proces wygaszania 3G dopiero w 2025 roku i zakończyć go do 2030 roku. Jednak najnowsze informacje wskazują na znaczące przyspieszenie tego harmonogramu. Na stronie operatora pojawił się zaktualizowany plan, według którego proces ma rozpocząć się już w kwietniu bieżącego roku i zakończyć w drugiej połowie roku. Można więc prognozować, iż większość lub całość sieci 3G zostanie wygaszona do końca roku. Dla poszczególnych dużych miast podane są bardziej szczegółowe terminy – na przykład dla Warszawy to drugi kwartał 2025 roku, a dla Krakowa druga połowa roku. Warto zaznaczyć, iż według danych Urzędu Komunikacji Elektronicznej, ruch w sieci 3G tego operatora stanowi już zaledwie 3 procent całkowitego ruchu sieciowego.
Plus jako jedyny z wielkiej czwórki operatorów oficjalnie nie podał konkretnych terminów wygaszania sieci 3G. Jednak według informacji opublikowanych przez redakcję Interia Geekweek, proces likwidacji tej technologii ma zakończyć się w 2027 roku. Klienci Plusa mają więc teoretycznie najwięcej czasu w przygotowanie się do nadchodzących zmian, choć brak oficjalnego harmonogramu może utrudniać planowanie.
Które telefony przestaną działać prawidłowo po wyłączeniu 3G
Wyłączenie sieci 3G będzie miało szczególnie dotkliwe konsekwencje dla użytkowników starszych modeli telefonów, zwłaszcza tych wyprodukowanych przed 2012 rokiem, które nie obsługują nowszych standardów łączności. Do najbardziej narażonych urządzeń należą pierwsze generacje telefonów z systemem Android (wersje 4.0 i starsze), wczesne modele iPhone’a (do iPhone’a 4 włącznie), klasyczne telefony komórkowe (tzw. feature phones) nieobsługujące technologii 4G, a także starsze tablety wyposażone jedynie w modemy 3G.
Kluczowym czynnikiem determinującym dalszą funkcjonalność urządzenia jest jego kompatybilność z sieciami nowszej generacji. jeżeli telefon lub tablet nie obsługuje standardów 4G LTE lub 5G, po wygaszeniu 3G jego możliwości zostaną drastycznie ograniczone. Urządzenie będzie mogło korzystać jedynie z najstarszej sieci 2G (GSM), która zapewnia wyłącznie podstawowe funkcje komunikacyjne, bez dostępu do Internetu mobilnego.
Zaleca się sprawdzenie specyfikacji technicznej posiadanego urządzenia, aby upewnić się, czy obsługuje ono nowsze standardy łączności. Informacje te można znaleźć w dokumentacji urządzenia, na stronie producenta lub bezpośrednio w ustawieniach telefonu. Warto również zwrócić uwagę na rzeczywiste zachowanie urządzenia – jeżeli na ekranie wyświetla się symbol 4G lub LTE, oznacza to, iż telefon jest kompatybilny z nowszymi technologiami i będzie działał prawidłowo również po wyłączeniu 3G.
Jakie funkcje przestaną działać w starszych telefonach
Po całkowitym wygaszeniu sieci 3G, użytkownicy starszych telefonów doświadczą poważnych ograniczeń funkcjonalności swoich urządzeń. Po przejściu na sieć 2G (GSM) utracą przede wszystkim dostęp do mobilnego internetu, co uniemożliwi przeglądanie stron internetowych czy korzystanie z jakichkolwiek aplikacji wymagających połączenia z siecią. Dotknie to szczególnie osób aktywnie korzystających z mediów społecznościowych, komunikatorów internetowych czy aplikacji bankowych.
Niemożliwe stanie się korzystanie z popularnych aplikacji sieciowych, takich jak bankowość mobilna, komunikatory (WhatsApp, Messenger, Signal) czy platformy społecznościowe (Facebook, Instagram, TikTok). Aplikacje te całkowicie przestaną działać na urządzeniach pozbawionych dostępu do internetu mobilnego. Również nawigacja GPS, która wymaga połączenia internetowego do pobierania map i informacji o ruchu drogowym, stanie się bezużyteczna. Ponadto, telefony te nie będą mogły otrzymywać aktualizacji systemu operacyjnego ani zainstalowanych aplikacji, co z czasem może prowadzić do problemów z bezpieczeństwem i kompatybilnością.
W praktyce oznacza to, iż starsze telefony staną się wyłącznie narzędziami do wykonywania podstawowych czynności komunikacyjnych – dzwonienia i wysyłania wiadomości tekstowych. Dla osób, które wykorzystują swoje urządzenia mobilne do szerszego zakresu działań, przesiadka na nowszy model obsługujący co najmniej technologię 4G LTE stanie się koniecznością. Jest to szczególnie istotne dla użytkowników, którzy polegają na aplikacjach mobilnych w codziennym życiu, zarówno prywatnym, jak i zawodowym.
Koszty dostosowania się do nowej rzeczywistości
Wymiana telefonu na model obsługujący nowsze standardy łączności wiąże się z określonymi wydatkami, które dla niektórych użytkowników mogą stanowić istotne obciążenie budżetu domowego. Ceny urządzeń kompatybilnych z nowszymi technologiami są zróżnicowane w zależności od ich możliwości, marki oraz dodatkowych funkcji.
Na rynku można znaleźć najtańsze telefony obsługujące sieć 4G LTE już w cenie około 400-500 złotych. Są to zwykle podstawowe modele oferujące niezbędne funkcje, ale mogące mieć ograniczoną wydajność czy pamięć. Dla osób poszukujących urządzeń z dostępem do najnowszej technologii 5G, ceny zaczynają się od 1000-1500 złotych za modele podstawowe. Natomiast flagowe telefony wyposażone w pełną obsługę najnowszych standardów łączności oraz zaawansowane funkcje kosztują powyżej 2000 złotych.
Co istotne, żaden z operatorów komórkowych nie przewiduje żadnych rekompensat ani specjalnych dopłat do zakupu nowych urządzeń w związku z wygaszaniem sieci 3G. Osoby, które będą musiały wymienić telefon, będą zmuszone sfinansować ten wydatek we własnym zakresie. Jest to szczególnie problematyczne dla osób starszych, mniej zamożnych lub tych, które celowo korzystały z prostszych i tańszych urządzeń ze względów finansowych lub praktycznych.
W niektórych przypadkach operatorzy mogą oferować promocje na zakup nowych telefonów w ramach przedłużenia umowy, jednak nie są to rozwiązania dedykowane specjalnie osobom poszkodowanym przez wygaszenie 3G. Konsumenci powinni więc świadomie planować wydatki związane z koniecznością wymiany sprzętu, szczególnie jeżeli w gospodarstwie domowym jest więcej urządzeń wymagających wymiany.
Przyczyny wygaszania technologii 3G przez operatorów
Decyzja operatorów o wygaszeniu sieci 3G, mimo iż wiąże się z pewnymi niedogodnościami dla części użytkowników, ma solidne uzasadnienie ekonomiczne i technologiczne. Jednym z głównych powodów jest potrzeba uwolnienia częstotliwości radiowych. Zasoby widma radiowego są ograniczone, a operatorzy potrzebują częstotliwości zajmowanych w tej chwili przez 3G do rozwoju szybszych i wydajniejszych sieci 4G i 5G, które oferują znacznie lepszą przepustowość i mniejsze opóźnienia.
Istotnym czynnikiem są również rosnące koszty utrzymania infrastruktury. Równoległe utrzymywanie kilku generacji technologii mobilnych jest kosztowne, a 3G staje się coraz mniej efektywne ekonomicznie ze względu na malejącą liczbę użytkowników. Według danych UKE, ruch w sieci 3G stanowi w tej chwili zaledwie kilka procent całkowitego ruchu sieciowego, co oznacza, iż utrzymywanie tej technologii staje się coraz mniej opłacalne.
Wygaszenie starszych technologii przyczynia się również do zwiększenia bezpieczeństwa całej sieci. Starsze technologie, takie jak 3G, są bardziej podatne na cyberataki ze względu na przestarzałe zabezpieczenia. Ich wygaszenie pozwoli na poprawę ogólnego poziomu bezpieczeństwa infrastruktury telekomunikacyjnej, co jest istotne zarówno dla operatorów, jak i dla użytkowników końcowych.
Nie bez znaczenia jest również fakt, iż zwolnione zasoby umożliwią poprawę jakości usług i stabilności nowszych sieci. Operatorzy będą mogli przeznaczyć więcej środków i zasobów na rozwój i utrzymanie nowoczesnych technologii, co przełoży się na lepsze doświadczenia użytkowników korzystających z 4G i 5G. Ponadto, sieci 5G stanowią podstawę dla rozwoju nowoczesnych koncepcji technologicznych, takich jak inteligentne miasta, telemedycyna czy przemysł 4.0, które będą kształtować przyszłość gospodarki cyfrowej.
Eksperci z branży telekomunikacyjnej podkreślają, iż wygaszenie sieci 3G to naturalny etap w ewolucji infrastruktury komunikacyjnej. W perspektywie najbliższych lat sieci 5G staną się standardem, a nowe technologie umożliwią szybszy rozwój gospodarki cyfrowej i innowacji we wszystkich sektorach. Jest to więc proces nieunikniony, choć wymagający odpowiedniego przygotowania zarówno ze strony operatorów, jak i użytkowników.
Zalecenia dla użytkowników w obliczu nadchodzących zmian
W obliczu nadchodzących zmian w infrastrukturze telekomunikacyjnej, konsumenci powinni podjąć świadome decyzje dotyczące swoich urządzeń mobilnych. Dla osób, które w najbliższym czasie planują zakup nowego telefonu, eksperci rekomendują wybór urządzeń obsługujących co najmniej technologię 4G LTE, a najlepiej również 5G. Taki wybór pozwoli uniknąć konieczności ponownej wymiany sprzętu w ciągu kilku najbliższych lat i zapewni dostęp do najnowszych usług mobilnych oraz przyszłych innowacji.
Użytkownicy starszych telefonów powinni sprawdzić, czy ich urządzenia obsługują nowsze standardy łączności. jeżeli okaże się, iż telefon działa wyłącznie w technologii 3G, warto zaplanować jego wymianę przed całkowitym wyłączeniem tej sieci przez danego operatora. Osoby, które mają ograniczony budżet, mogą rozważyć zakup tańszych modeli obsługujących 4G lub poszukać atrakcyjnych ofert w ramach promocji operatorów.
Warto również regularnie sprawdzać komunikaty swojego operatora dotyczące harmonogramu wyłączeń sieci 3G w danym regionie. Informacje te są zwykle publikowane na oficjalnych stronach internetowych operatorów, w aplikacjach mobilnych lub przesyłane bezpośrednio do klientów w formie wiadomości SMS czy e-mail. Odpowiednio wczesne przygotowanie się na nadchodzące zmiany pozwoli uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek związanych z nagłą utratą dostępu do mobilnego Internetu.
Dla osób, które z różnych powodów nie mogą lub nie chcą wymieniać swoich telefonów, warto rozważyć alternatywne sposoby dostępu do Internetu. Może to być na przykład korzystanie z sieci Wi-Fi w domu, pracy czy miejscach publicznych. Choć nie zastąpi to w pełni mobilnego Internetu, może być rozwiązaniem przynajmniej dla części potrzeb związanych z dostępem do sieci.
Wygaszanie sieci 3G to nieunikniony krok w kierunku nowoczesnych technologii komunikacyjnych, który przyniesie wiele korzyści dla większości użytkowników. Choć dla części osób będzie się to wiązało z koniecznością wymiany sprzętu, w dłuższej perspektywie przyczyni się do poprawy jakości usług telekomunikacyjnych i otworzy drogę do nowych możliwości, jakie oferują nowoczesne sieci mobilne.
